top of page

Ergen Psikolojisi: Gençleri Farklı Kılan Nedir?

Psikoloji Nasıl Yardımcı Olabilir?

Ergen psikolojisi, 13-18 yaÅŸları arasındaki gençlerin geliÅŸimlerine yönelik ihtiyaçlarına odaklanan bir psikoloji alanıdır. 

​

Ergenlik, dalgalı ve hızla deÄŸiÅŸen ilgi alanlarını, arzuları, yüksek enerjiyi, cinsel olgunlaÅŸmayı, fiziksel büyümeyi ve geliÅŸmekte olan duygusal içgörüyü içeren bir dönemdir. 

Bu dönemde, birçok duygusal problem ve çeÅŸitli zorluklarla baÅŸa çıkmak için profesyonel desteÄŸe baÅŸvurulmaktadır.

​

Gençler, benzersiz kiÅŸilik özelliklerini ve becerilerini geliÅŸtirirken bu serüvenleri heyecan verici keÅŸiflerle dolu olabilir. 

Ergenlik dönemi çocukluktan ve yetiÅŸkinlikten temel olarak farklı olduÄŸu için, gençleri daha iyi anlamak önemlidir; böylece onları büyüdükçe daha rahat destekleyebiliriz.

 

Ergenlik sadece, gençlerin hayatlarına karışan herkesten nefret ettikleri veya kural tanımaz, söz dinlemez oldukları bir dönem deÄŸil; gençler için büyük bir deÄŸiÅŸim zamanıdır. 

 

Bu dönemde gençlerin kimlik kazanımı ve bağımsızlık geliÅŸtirmeleri önemlidir. 

Gençler bu dönemde, cinsellik, aile ve akran iliÅŸkileri, duygusal geliÅŸim gibi konularla uÄŸraşırken sorumluluk sahibi ve güvenilir olma konularında da artan bir baskıyla karşı karşıya kalırlar.

Ergen psikolojisi de bu amaçla, gençleri anlamaya ve çocukluktan eriÅŸkinliÄŸe geçiÅŸ yapmalarına yardımcı olmayı amaçlamaktadır.

Genç psikologları, bu büyüme ve geçiÅŸ dönemindeki gençleri tanımakta ve onlara yardımcı olmaktadır.

​

Gençler ebeveynleri ve diÄŸer yetiÅŸkinler ile yaÅŸamlarında zorluklar yaÅŸayabilirler. 

ÇocuÄŸunuzla çatışmalar yaşıyorsanız, bu normaldir. 

ÇocuÄŸunuzu daha iyi anlamak ve onlarla baÄŸlantı kurmak için birçok yol var, böylece yaÅŸadıkları deÄŸiÅŸikliklerle baÅŸ etmelerine yardımcı olabilirsiniz.

​

Çocukluktan yetiÅŸkinliÄŸe geçiÅŸte geliÅŸim karmaşık bir süreçtir. 

Bu geçiÅŸ sürecinden geçen gençler, çocuk ya da yetiÅŸkin olarak yaptıklarından farklı düÅŸünür, hisseder ve davranırlar. Bu farklılıklar tüm geliÅŸim alanlarında görülebilir.

 

ErgenliÄŸin beÅŸ önemli alanda hızlı bir tempoda gerçekleÅŸen geliÅŸme dönemi olduÄŸunu söyleyebiliriz:  Ahlaki, sosyal, fiziksel, biliÅŸsel ve duygusal. 

​

Fiziksel / Cinsel GeliÅŸim

ErgenliÄŸin fiziksel belirtileri açıktır. Bu süre zarfında kız ve erkeklerde kasık kılları uzamaya baÅŸlar. Ayrıca daha uzun boylu olurlar, kızlar genellikle 16 yaşında tam boyda, erkekler ise 18 yaşında tam boylarına ulaÅŸmış olurlar. Kızlarda menstural döngü (regl) baÅŸlar ve göÄŸüsleri büyümeye baÅŸlar; erkek çocuklarda ereksiyon (cinsel organda sertleÅŸme) görülür ve sesleri kalınlaşır. Bu dönemde cinsel farkındalık geliÅŸtirirler ve cinsel olarak aktif olabilirler. 

 

Ergen psikolojisi açısından bu dönemde beyin geliÅŸimi özellikle önemlidir. 

Gençler bu dönemde, beynin davranış ve duygularını kontrol etmesine izin veren alanlarda, risk ve ödülün düzenlendiÄŸi alanlarda önemli bir geliÅŸme yaÅŸarlar. Gençler ayrıca, beyinde artan sinaps sayıları nedeniyle daha verimli düÅŸünme yeteneÄŸi kazanırlar.

 

Bu fiziksel deÄŸiÅŸikliklerin tümü, ergenlerin düÅŸünme ve davranma ÅŸeklini etkiler. 

​

SaÄŸlıklı oldukları sürece, vücutları her zamankinden daha güçlüdür. Bu dönemde bir spor branşı ile ilgileniyor olmaları çok önemlidir. 

 

Gençler, fiziksel geliÅŸimiyle ilgili zorlukların yanı sıra birçok fırsata sahiptir. 

Ergen psikolojisi, yaÅŸadıkları fiziksel deÄŸiÅŸimleri anlamalarına yardımcı olabilir, böylece onlarla olumlu baÅŸa çıkmalarını saÄŸlar.

 

BiliÅŸsel GeliÅŸim

Gençlerin yaÅŸamında ergenlik, yeni düÅŸünme biçimleri de getirmektedir.

Gençler biliÅŸsel olarak geliÅŸtikçe soyut düÅŸünme becerisi kazanırlar. 

 

Hayal gücü ve muhakeme bu aÅŸamada katlanarak geliÅŸir. Bu nedenle, gençler soyut kavramları anlama; maneviyat ve sevgi gibi fikirler hakkında daha fazla düÅŸünmeye baÅŸlayabilir; felsefe, dünya ve yaÅŸam gibi konularda artan bir ilgiye sahip olabilirler.

 

Soyut düÅŸünme aynı zamanda gençleri daha fazla risk alan kiÅŸiler yapar, çünkü kendilerinin zarar görmeyeceÄŸine inanabilirler. 

Neyse ki, olgunlaÅŸtıkça daha güçlü muhakeme becerileri geliÅŸtiriyorlar ve mantıklı bir ÅŸekilde düÅŸünebiliyorlar. 

 

Bir ÅŸeylerin kendileri için zararlarını deÄŸerlendirme yeteneÄŸi kazandıkça, bir eylemin olası sonuçlarını önceden düÅŸünebilirler.

Bu biliÅŸsel geliÅŸim bir anda gerçekleÅŸmez. Erken ergenlik döneminde, çocuklar çoÄŸunlukla temel soyut akıl yürütmelerini okul ve ev için kullanırlar. 

Hangi faaliyetlerde bulunmak istediklerini belirtebilir, kendi fikirlerini ifade etmeye baÅŸlarlar ve kendi kararlarını almak isterler. 

 

Ancak bu dönemde kısa vadeli sonuçları görürler, her zaman uzun vadeli düÅŸünemezler.

 

Orta ergenlikte düÅŸünceleri daha karmaşık hale gelir. 

Geleceklerinin nasıl olacağını hayal ederler ancak bu düÅŸünceleri karar alma süreçlerine uygulamakta zorlanırlar. 

 

Ergenlik çağında, gençler kendileri dışında yeni bir ÅŸekilde düÅŸünmeye baÅŸlar. 

Dünyada olup bitenler ve toplumun karşılaÅŸtığı ana zorluklar hakkında daha fazla düÅŸünebilirler. 

Ayrıca bu dönemde, meslek seçimleri ve evden ayrıldıktan sonra ne yapmak istedikleri ile de ilgilidirler.

 

Duygusal geliÅŸme

Gençler zihinlerindeki büyük karmaÅŸa sırasında, duygusal destek için akranlarına yönelirler. 

Ebeveynleriyle ergenlik döneminde gençler, daha fazla çatışmalar yaÅŸamaya baÅŸlarlar. 

Özellikle birçok farklı duyguları deneyimledikleri ve ebeveynlerinden daha bağımsız hale gelmeyi amaçladıkları için bu dönemde çatışmalar artmaktadır. 

 

Bu dönemde bir gencin mahremiyet ve gizlilik istemesi ve buna ihtiyaç duyması normaldir. 

 

Gençler ergenlik döneminde, nasıl göründükleri konusunda endiÅŸe duyuyorlar ve vücut imajları ile ilgili büyük sorunlar geliÅŸtirebiliyorlar. 

Ergenlik çatışmalarını düzenledikçe, kendilerine ve düÅŸüncelerine daha fazla güven duymaktadırlar.

 

Ergenlik çağı, duygular üzerinde daha iyi kontrol sahibi olmaya baÅŸlanılan bir dönemdir. 

Ergen psikolojisinin amaçlarından biri, gençlere duygularını nasıl yöneteceklerini öÄŸretme ile ilgilidir.

 

Ahlak geliÅŸimi

Gençler, ergenlik döneminde ahlak anlayışlarını geliÅŸtirirler. OlgunlaÅŸtıkça sosyal kuralları ve iliÅŸkileri analiz etmeye baÅŸlarlar. 

 

Karşılıklı olarak insanlar için faydalı olanı yapmak ve yasal olarak doÄŸru olmasa bile ahlaki olarak doÄŸru olanı yapmakla ilgilenirler. 

YetiÅŸkinliÄŸe doÄŸru büyüdükçe bir gencin ahlaki deÄŸerleri deÄŸiÅŸebilir, çünkü hukuk sistemleri ve kültürlerin geçerli olan evrensel kavramlar olduÄŸunu içselleÅŸtirerek, "doÄŸru" ve "yanlış" kavramları üzerine düÅŸünmeye baÅŸlarlar.

​

Kimlik GeliÅŸimi

DiÄŸer biliÅŸsel, duygusal ve sosyal geliÅŸim yönleriyle birlikte, gençler bu aÅŸamada kendi benzersiz kimliklerini geliÅŸtirirler. 

 

Erken ergenlik döneminden ergenliÄŸe kadar düÅŸünceleri ergen coÅŸkusallığından etkilenir, fakat olgunlaÅŸtıkça daha az etkilenir hale gelir. 

 

Ergen egosentirizminin üç özelliÄŸi ÅŸunlardır:

* Kendini özümseme: Odakları neredeyse tamamen kendileridir.

* KiÅŸisel masal: kendilerini özel ve benzersiz olarak görürler.

* Hayali izleyici: BaÅŸkalarının kendilerine odaklandıklarına inanırlar; ne söylediklerini ve ne yaptıklarını inceleyerek, diÄŸerleri ile ilgili her ÅŸeyi dikkate alarak düÅŸünürler.

 

Bağımsızlık

Gençler için yetiÅŸkin olma serüveninde, bağımsızlıklarını kazanmaları gerekir. Onlar geliÅŸtikçe, özerk olma becerisini kazanıyorlar. 

 

Bu dönemde;

Ebeveynler, kendi seçimlerini yapmalarına ve sonuçları ile yaÅŸamalarına izin vererek gençlerin bağımsızlık kazanmalarına yardımcı olmada rol oynayabilirler. 

Aynı zamanda, gençler ebeveynlerinin sevgisine ve saygısına ihtiyaç duyarlar. 

Yeteneklerine ve kim olduklarına güvenen ebeveynlerin desteÄŸine ihtiyaçları var; sıkı kontrol olmadan rehberliÄŸe ihtiyaç duyarlar.

 

Gençlere Yardım

Gençlerin bu deÄŸiÅŸim dönemi ile mücadele etmeleri normaldir. 

 

Ergen psikolojisi, bir gencin hayatı üzerinde kalıcı bir etkisi olabilecek önemli konularla ilgilenir.

Bunlardan bazıları bağımsızlık, cinsellik, deÄŸiÅŸem duygu durumu ile baÅŸa çıkma ve arkadaÅŸ iliÅŸkileridir. 

 

Ä°nsan geliÅŸiminin bu heyecan verici ve zorlu aÅŸamasında, gençler ergen psikologlarının yardımına ihtiyaç duyabilirler; karşılaÅŸtıkları zorlukları olumlu ÅŸekilde ele alıp çözebilirler. 

Bu deneyimlerden geçerken, psikolojik destek alarak, zor durumlarla nasıl baÅŸa çıkacaklarını öÄŸrenirler ve bu sayede daha bağımsız hale gelirler.

Yürüyüş İnsanlar

Gençler ile BDT terapisi

Ergenlik döneminde karşılaşılan zorluklar ile baÅŸa çıkmak için biliÅŸsel davranışçı terapi modeli kısa ve etkili çözüm sunmaktadır.

​

20190423_172147.jpg

Ergen / Genç danışmalığı

Ergenlik döneminde karşılaşılan sorun alanlarına yönelik, gençler ile çalışan terapistler danışmanlık vermektedir.

Bu dönemde karşılaşılan sorun alanları..

Image by Warren Wong

Ergen çocuÄŸunuzdan mektup var

Bu gölgemin ışığımdan daha büyük olmadığını öÄŸretecek bir mücadele. Ä°pin diÄŸer ucunu tutmanıza ihtiyacım var. Bu kavgaya ihtiyacım olduÄŸunu bilin istiyorum.

bottom of page