Geçmişte, DEHB (dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu) tanısı, çocukların yetişkinliğe ulaşmadan önce sahip oldukları ve sonra ilerleyen yaşlar ile birlikte ortadan kalktığı bir durum olarak kabul edilirdi. Ancak, artık DEHB'nin ömür boyu süren nörolojik bir durum olduğunu biliyoruz.

​

Ancak DEHB belirtileri zamanla değişmektedir. Örneğin, çocukluktaki hiperaktivite tanısı alan bir yetişkin enerjisini kanalize etmenin sağlıklı yollarını buldukça, bu tanının yaşamında olumsuz etkileri en aza inmektedir.

​

DEHB tanısı alan bir çocuk yetişkin yaşamında bir çok zorluk ile karşılaşabilir. İlişkiler, sağlık, iş ve finans, yetişkin yaşamında etkilenebileceği alanlardan sadece birkaçıdır.

​

Çocuğunuzun DEHB tanısı almasından şüpheliniyorsanız, tanı, tedavi seçeneklerinizi ve DEHB ile yaşamak için en iyi stratejileri belirlemeniz önemlidir.

​

Belirtiler

Çocuklarda DEHB belirtileri çok çeşitli akademik, sosyal ve davranış problemlerini içermektedir.

Bir görevi sürdürmek, ödevlerin tamamlanmasında uzun zaman harcanması veya oturmakta zorluk çekmek dikkat eksikliği ve hiperaktivite sorunu yaşayan çocuklarda sık görülen davranışlardır.

​

DEHB'li çocuklar kolayca sıkılabilir, bir işi tamamlamak uzun zamanlarını alabilir ve konuşmalar sırasında karşılarındakini dinlerken sorun yaşayabilirler.

DEHB teşhisi konmuş çocuklar için bazen DEHB'den kaynaklanan davranışları ve sorunları kişilik özelliklerinden ayırmak zor olabilir. Dikkatinin dağıldığını ya da dürtüsüz davrandığını, durumunun bir belirtisinden ziyade, kim olduklarının bir parçası olarak düşünebilirler.

​

DEHB'ye yol açan davranışlar etrafında sıklıkla ahlaki yargılar vardır. Örneğin, sınıfta oturamamak, "saygısız" olarak adlandırılabilir. Okulda dikkatsizliğe bağlı gibi görünen davranışlar sergileyen bir çocuk "motivasyonsuz" olarak etiketlenebilir.

​

DEHB'li çocuklar, kendilerini tembel veya diğerlerinden geride olarak görebilirler. DEHB tanısının inceliklerini anlamak, kendinizi ve çocuğunuzu bu olumsuz yorumlardan ve  onlarla birlikte gelen utanç ve suçluluktan ayırmanıza yardımcı olur. Bunun yerine proaktif bir çözüm bulmanızı sağlar.

 

Nedenleri ve Risk Faktörleri

Araştırmalar DEHB'de genetik katkının yüzdesinin % 70'in üzerinde olduğunu göstermektedir. 

Bununla birlikte başka çevresel risk faktörleri vardır. Örneğin kurşun gibi bazı toksinlere veya menenjit gibi bazı özel hastalıklara maruz kalmak, çocuğun DEHB geliştirme ihtimalini artırabilir. 

​

Ek olarak, hamilelik sırasında yetersiz beslenme veya madde kullanımı DEHB tanısına neden olmaktadır.

​

DEHB tanısı almak, internet üzerinden bilgi toplayarak ya da çevrimiçi bir anket doldurmak kadar kolay değildir. Detaylı bir değerlendirme gereklidir. Çocuğun DEHB tanısı kriterlerini karşılayıp karşılamadığını belirlemek  Teşhis ve İstatistik Tanı El Kitabi (DSM) kullanan bir sağlık uzmanı tarafından yapılır.

​

Değerlendirme sürecinin önemli bir kısmı DEHB dışında farklı bir duruma bağlı anksiyete, stres, yas,  depresyon, boşanma, aile içi sorunlar, uyku problemleri gibi başka bir durumun söz konusu olup olmadığını belirlemektir.

​

Tedavi

İlaç DEHB tedavisinde en yaygın yoldur. Ancak, tek yol değil.

“Haplar becerileri öğretmez.” Bu, günlük görevleri yapmak için DEHB'ye uygun yöntemlerin öğrenilmesinin de yararlı olduğu anlamına gelir.

​

Birçok tedavi planında her bir yöntem diğerinin etkinliğini arttırdığı için, çocuğun ihtiyaçlarına ve özelliklerine yönelik bir takım kombinasyonları içermektedir. Örneğin ilaç almak, yeni davranışların uygulanmasını kolaylaştırabilir. Ek olarak sağlanacak terapi ve eğitim desteği ile de davranış değişiklikleri meydana gelmektedir.

​

İşte DEHB'nin en yaygın şekilde nasıl tedavi edildiği:

İlaçlar - Doktorunuzun önerebileceği ilaçlar hiperaktivite ve dürtüselliği azaltır ve dikkati arttırır. İlaçlar genellikle oldukça etkilidir ancak bazı yan etkiler meydana gelebilir. 

​

Tedavi - Bilişsel davranışçı terapinin (BDT) DEHB tedavisinde özellikle etkili olduğu bulunmuştur. BDT becerileri ve verimsiz düşünme kalıplarını değiştirmeye yardımcı olabilir ve işlevselliği arttırabilecek davranışsal değişiklikleri meydana getirebilir.

​

Yaşam tarzı değişiklikleri - DEHB'nin çocuğun yaşamı üzerindeki olumsuz etkilerini en aza indirmenin başka yolları da var. Kontrol listeleri oluşturmak, ve eşyaları ihtiyaca yönelik organize etme, çocuğun boşa harcadığı zamanı azaltabilir. Düzenli olarak egzersiz yapmak, bazı semptomların azaltılmasına yardımcı olabilir.

​

DEHB tanısı olan bir çocuğu büyütmek bazı ekstra zorluklar doğurur. En iyi tedavi ve desteği almak, çocuğunuzun semptomlarını yönetmede anahtar olabilir.

Tedavi ilaç içerebilir. İlaçlar çocukların dürtülerini yönetmelerine, odaklanmalarını sürdürmelerine ve dikkat dağıtıcı şeylerden kaçınmalarına yardımcı olabilir.

​

İlaç tedavisine ek olarak, DEHB olan çocuklar okul rehberlik servisinden ve öğretmenlerden destek alabilirler. Çocuğun öğretmenin yakınında bir yere oturtulması ve ödevleri tamamlamak için ek süre verilmesini içerebilir. 

​

Ebeveyn eğitimi de tedavinin önemli bir parçasıdır. Ebeveyn eğitimi stratejileri, disiplini öğrenmenize ve DEHB'li çocukların semptomlarını yönetmelerine en iyi şekilde yardımcı olan stratejileri desteklemenize yardımcı olmaktadır.

​

Sizin için en iyi tedavi stratejisini bulmak için şimdi randevu alın.