Tantrum (öfke nöbeti) çocukluk çağında ebeveynlerin korkuku rüyası haline geliyor. Beyin gelişimi sırasında, tıpkı diş çıkarırken sancı çekmesi gibi duyguları gelişirken de acı çekiyir çocuklar. Duygularını ifade etmesi ve öz denetimi sınırlı olan çocuğun duygusal regülasyonu sağlaması henüz zor. Bu dönemde kendini ifade etmesine destek olurken, öz denetimi kazanmasına yardımcı olmayı amaçlamalıyız. Çocuğun öfke krizleri, duygusal patlamaları sırasında genellikle otoritemizi sarstığı ve sınırlarımızı zorladığı inancına kapılabiliriz. İşte tantrumlarla başa çıkmak için bazı etkili stratejiler:
1. Sakin Kalın ve Kontrolü Koruyun:
Çocuğun tantrumu sırasında siz de kontrolünüzü kaybetmemelisiniz. Sakin kalmak, çocuğun da sakinleşmesine yardımcı olur. Yüksek sesle bağırmak veya cezalandırıcı bir tutum sergilemek genellikle durumu kötüleştirir.
2. Duyguları Kabul Edin:
Çocuğun duygularını kabul etmek, ona anlaşıldığını hissettirir. “Şu an çok kızgınsın ve bu normal” gibi cümlelerle onun duygularını yargılamadan kabul edin. Eğer konuşmanız onu daha da sinirlendiriyorsa bunu sonraya saklayın.
3. Çocuğu Güvende Tutun:
Tantrum sırasında çocuğun kendisine veya etrafına zarar vermemesi için güvenli bir alanda olduğundan emin olun. Fiziksel müdahaleyi sadece çocuğun güvenliği için gerekli olduğunda yapın. "Sinirlenebilirsin, yastıkları yumruklayabilirsin ama kendine ve çevreye zarar vermene izin veremem".
4. Bekleyin ve Müdahale Etmeyin:
Tantrum sırasında çok fazla müdahale etmemek önemlidir. Çocuğun sakinleşmesi için zaman tanıyın. Onu sakinleştirmek için ikna etmeye çalışmak, genellikle daha fazla inatlaşmaya yol açabilir. Bunu sakinleştikten sonra konuşalım onu hedefe daha kolay ulaştırır.
5. İlgi Dağıtma (Dikkat Kaydırma):
Çocuğun dikkatini başka bir etkinliğe veya nesneye yönlendirmek bazen tantrumun bitmesine yardımcı olabilir. İlgi çekici bir oyuncak veya yeni bir aktivite sunmak faydalı olabilir. Kriz gelmeden önce bunu dönerseniz fırtınayı savuşturabilirsiniz. Bu çocuğun da sizin de faydanız olacaktır.
6. Sınırlarınızı Net Koyun:
Çocuk tantrum yaşarken sınırlarınızı tutarlı bir şekilde koruyun. Öfkelenebileceğini ama veremeyeceğini bilmesi önemlidir. Öfkesinii ifade etmesinin bir yolunu bulmasını istemeniz de yönlendirici olabilir. Öfke ile istediğinde bunu asla yapmayacağınızı da duyması, bunun bir alışkanlığa dönüşmesini engelleyecektir. Dilersen bana sarılabilirsin ya da öfken geçene kadar bekleyebiliriz. Size öfkelenebilir ancak vuramaz ve kaba konuşamaz. Bunun için benimle böyle konuşan birine cevap vermem kendi sınırınızı çizmeniz anlamına gelir. Kaba ve kötü davranışların karşısında dururken onun yanında olduğunuzu hissetmesi için de öfken geçince konuşalım ya da birbirimizin güvenini kaybetmeyelim gibi ifadeler kullanabilirsiniz.
Bu da gelecekteki tantrumların sıklığını azaltır.
7. Sonrasında Konuşun:
Tantrum bittikten sonra, sakin bir anda çocuğunuzla ne olduğunu konuşun. “Ne hissettiğini anlıyorum, ama istediğin şeyin olamayacağını biliyorsun” gibi açıklamalar yaparak davranışını anlamlandırmasına yardımcı olun. Sonraki sefer daha iyisini yapabilirsin ile onu referans noktalarına yönlendirin. Sinirlendiğini anladığınızı söylerken hangi davranışları nasıl değiştirebilir bunun yanıtını bulmaya çalışın. Öfkeli iken sorunların daha da büyüdüğünü sakinleştikten sonra çözümlerin daha kolay bulunduğunu örneklendirin.
8. Alternatif İfade Yollarını Öğretin:
Çocuğa duygularını ifade etmenin başka yollarını öğretin. Sakinleşmek için derin nefes almak, duygularını kelimelerle ifade etmek veya bir resim yapmak gibi yollar sunun. Öfkeli zamanlar için bir acil durum stratejisi belirleyin. Küçük benzer durumlarda çok abartmadan temsili öfke yaşayabilir ona da mı böyle olduğunu sorabilir ve kendi üzerinizden öfkeyi yatıştıran bir temsil oluşturabilirsiniz.
9. Duygusal Regülasyon Becerilerini Geliştirin:
Çocuğa, duygusal regülasyon becerilerini geliştirmesi için fırsatlar sunun. Bu, ona kendi kendini sakinleştirmeyi öğrenme becerisi kazandırır. En iyi nasıl sakinleştiğini göstermesini istemeniz çabasını destekler.
10. Ödüllendirme ve Pozitif Pekiştirme:
Olumlu davranışları ödüllendirerek pekiştirin. Tantrum yapmadığında veya duygularını olumlu bir şekilde ifade ettiğinde, onu övmek ve teşvik etmek, bu tür davranışları arttıracaktır.
Bu yaklaşımlar, tantrumları yönetmeye yardımcı olabilir ve çocuğun duygusal olgunluk kazanmasına destek verir. Unutulmaması gereken en önemli nokta, tantrumun çocuğun duygusal olarak zorlandığı bir an olduğu ve doğru yaklaşımla bu anların daha yönetilebilir hale getirilebileceğidir.
Yazılardan haberdar olmak için blog'u takip et.
Bu nasıl çocuk böyle podcasti Spotify'da ebeveyn rehberliği sunuyor, dinleyip hatırlatmaları açabilirsin.
Comments