Zihinsel gelişimleri nedeniyle çocuklar büyük bir gelişim atağı yaşarlar ve bu dönemde canavar, karanlık, ölüm, yalnız kalma gibi korkularla karşılaşabilirler.
Çocuk zihni yetişkininkinden farklıdır. 6 yaşına kadar çocukların zihinsel gelişimi dönemsel sıçramalarla gerçekleşir. Bu dönemde, nedeni olmayan ağlamalar, huzursuzluklar ve krizler artar. Aynı zamanda çocuğun dil kapasitesi ve kendini ifade etme becerileri de hızla gelişir. Gelişim atağı, çocuğun beyninin büyüdüğü ve duyusal alanlara duyarlılığın arttığı bir dönemdir.
Çocuğun zihninde adeta bir havai fişek gösterisi yaşanır. Çocuk, benliğiyle bu duyguları tanımaya ve anlamlandırmaya çalışır. Sınırlı duygusal kapasitesiyle bir çözüm bulmaya çalışır ve doğrudan bir nedene bağlı olmaksızın karanlıktan, gölgelerden, seslerden, rüyalardan korkmaya başladığı bir dönem yaşanır.
Bu korkularla başa çıkmak için ebeveynlerin hazır olması gerekiyor. Çocuğun korkusunu anlamamıza ve başa çıkmasına yardımcı olmamıza ihtiyacı var. Korkularını oyunlaştırarak, eğlenceli hikayeler anlatarak veya kendi çocukluk korkularınızı paylaşarak destek olabilirsiniz.
Benim en sevdiğim taktiklerden biri evde başka bir yetişkini "oyun icabı" korkutmak, elbette çocuk bu fikre sıcak bakıyorsa. Gülmek hem çocukları rahatlatıyor hem de dolaylı olarak herkesin korku yaşayabileceğine örnek oluyor.
Korkuya bir isim verip evde hep birlikte yaşamaya geçerseniz de, korku ile dost olabilir çocuğunuz. Canavar cavcav, muzur veya başka bir isim bularak korkuyu somutlaştırdığım bir çok çocuk oldu hatta onların resimlerini çizip görünür hale de getirdik.
Karanlık korkusu olan çocuklar için en eğlencelisi el feneri ile yatak altları, dolap içleri, karanlık köşelere bakarak saklambaç oynamak. Odalara tek başına gitme korkusu olan çocuklarla da tüm aileye evde saklambaç oynama ödevi verdiğim oluyor. Dolaylı olarak çözümü en hızlandıran taktik.
Korkuyla ilgili epey kitap var. Bunları okumak da oldukça rahatlatıcı olur.
Bizim hikayelerimizi dinlemeyi çok seviyor çocuklar. Çocukken korkunuzu nasıl yendiğinizi anlatmanız da çok işinize yarar.
Korkan bir sincap, bir tavşan hikayesi yaratabilirsiniz birlikte.
Biliyor musun korkunun en büyük rakibi cesaret diyerek nasıl cesur olacağının yollarını bulmaya en sona saklamanızı öneririm. Cesaret gelince korku saklanır diye çocuğu bilinçlendirmek, korkuya karşı güçlendirmek de mümkün.
Duygusu anlaşılmamış hiç kimse çözüm bulmaya yanaşmaz.
Oyuncaklar en büyük yardımcınız, oyuncakları dizin bakalım oyunlarında korku teması var mı ve bu duyguyu nasıl yaşıyor. Oyuncaklar aracılığı ile biraz içini dökmesi onu rahatlatacaktır.
Korkmadığı zamanları fark ettiğinizde buna şaşırmanız da pozitif geri bildirim olabilir.
Çocuğun korkularını tanımasında ve başa çıkmasında ebeveyn rehberliği önemli.
Korku duygusuyla ilişkisini kurduran kişisiniz. Henüz küçük dünyasına ağır gelen hiç tanımadığı bu duyguyla başa çıkmak için yardımınıza ihtiyacı var.
Hatırlamatıcı olması için bazı ipuçları bırakıyorum buraya:
1. Çocuğun korkularından korkmayın. Siz onun aynası olduğunuz için, sizin korkunuz onun endişelenmesine neden olabilir.
2. Asla korkacak bir şey olmadığını söylemeyin. Onun korkularını anlamaya ve ona eşlik etmeye hazır olun.
3. Korkularının ne zaman geçeceğini merak etmeyin. Korkuların zamanla azalması için çocuğun hızı takip edilir.
4. Çocuğun korktuğu zaman yanında olun ve ona kendi çocukluk korkularınızı anlatarak empati gösterin.
5. Duygusal destek verin ve ona güvende olduğunu hissettirin. Merak etme yanındayım demesi hayatını kolaylaştırır. Yeri geldiğinde cesarerlendirmenize açık olması için önce yatışmasına yardımcı olun.
6. Korkuyu normal bir duygu olarak kabul edin ve çocuğa duygularını ifade etme konusunda özgürlük tanıyın. Nasıl bir duygu bu merak edin.
7. Korkuyla ilgili kitaplar alarak birlikte okuyun ve konuşun.
8. Korkunun resmini çizin, oyunlarını oynayın, isimler bulun, evde sizinle olmasına, hayatın içinde olmasına öncelik verin.
8. En önemlisi, çocuğunuzun korkusunu kabul edin ve ona olan desteğinizi hissettirin.
Son olarak, çocuğunuzun kendini yatıştıramayacak kadar korkuyorsa destek almayı ihmal etmeyin.
Odasında yalnız yatmak istememesi durumunda ona elinizle eşlik ederek uyutmay teklif edebilirsiniz. Ona olan desteğiniz, korkularıyla başa çıkma becerilerini geliştirmesine yardımcı olacaktır.
Yeni yazılardan haberdar olmak için bloğu takip edin.
Bu yazıyı Spotify'da bu nasıl çocuk böyle podcastinde dinleyebilirsiniz.
Comments